Anderhalf jaar geleden bezocht ik met Ron van der Spoel Bangladesh om een preektraining bij te wonen. Ik onderzocht het effect van zijn training op de kerkleiders en maakte de volgende reportage.
Het is nog maar vier dagen geleden dat Sadrul met zijn motorfiets over de slecht begaanbare wegen koers zette naar Dhaka, de hoofdstad van Bangladesh. Sadrul staat achter een spreekgestoelte en kijkt naar rechts. Daar staat die lange voorganger uit het buitenland, Ron van der Spoel. Wat heeft hij veel van hem geleerd. Nu mag hij het in de praktijk brengen door te preken tegen zijn collega-voorgangers. Hij begint te spreken. Zijn eerste zin slaat in als een bom.
Vier dagen eerder. Ron van der Spoel wordt wakker in zijn hotelkamer in Dhaka. Het mag dan pas half zeven in de ochtend zijn, buiten racen al duizenden riksja’s. Ron heeft nog anderhalf uur voor hij zich in de verkeerschaos moet wagen die deze stad zo kenmerkt. Hij opent zijn dagboekje en de dagtekst raakt hem gelijk in het hart. Uit verre landen zullen de mensen hierheen komen om te helpen bij de bouw van de tempel van de Heer (Zacharias 6:15). Tranen schieten in zijn ogen. “Wat een bemoediging, Heer”, bidt Ron. “Dat uitgerekend als ik ga beginnen met mijn preektraining ik deze tekst mag lezen!”
Tweeënhalf uur later trekt Ron zijn schoenen uit en stapt hij de kerkzaal binnen. Er zijn zo’n veertig voorgangers, die na het zingen in hurkzit op de vloer gaan zitten. Ze hebben allen een notitieblok en een pen bij zich. Die zijn geschonken door hun kerken als bijdrage aan het Open Doors-seminar, dat verder gratis is. In totaal zijn vijftien denominaties vertegenwoordigd. Dat is bijzonder voor een land als Bangladesh waar de Kerk erg verdeeld is.
De herder
Ron gebruikt de eerste dag om de voorgangers te vertellen over wat het betekent om voorganger te zijn. Hij gebruikt daarvoor het beeld van de herder uit Psalm 23. Hij vraagt de Bengaalse christenen om de eigenschappen van een goede herder te benoemen. Daarna vraagt hij: “Loopt een herder voor of achter de kudde?” De meeste cursisten denken achter, zodat de herder de kudde bij elkaar kan houden.” Ron glimlacht. Hij weet dat de meeste voorgangers hier alleen opereren. “Eigenlijk moet hij zowel voor als achter de kudde zijn. Daarom kun je – als je getrouwd bent – niet zonder je vrouw functioneren. Ze hoort van de gemeenteleden andere dingen dan jij. Jullie zijn samen verantwoordelijk voor de kudde.”
Driehoek De tweede en derde dag geeft Ron les over de voorbereiding van het preken en mogen de voorgangers zelf een preek voorbereiden over Lucas 10:38-42, het verhaal van Maria en Martha. Ron tekent een driehoek. Gods Woord staat in de punt bovenin, de voorganger rechtsonder en de gemeente linksonder. Met pijltjes maakt Ron het proces zichtbaar. “Eerst moet de boodschap in jouw hart zakken, vervolgens breng je dit over naar de gemeente en daarna laat je zien hoe je het moet toepassen.” Daarna laat Ron zien hoe een preek voorbereid en opgebouwd moet worden (zie kaders, red.). Nu mogen de cursisten individueel aan de slag.
Dichter bij de Bron
Nog voordat Ron is uitgesproken, zoekt Sadrul een vrij plekje in de zaal op om aan zijn preek te werken. Sadrul is evangelist. Soms gaat hij voor in huisgemeenten. In zijn gedachten spelen zich voortdurend scènes af. Zo is er de scène waarin zijn islamitische ouders hem vertellen dat hij niet meer thuis mag komen, omdat hij een volgeling van Jezus Christus is geworden. Er zijn scènes waarin te zien is hoe islamitische dorpsgenoten hem negeren. Hij is immers een ongetrouwde man zonder familie. Hoe oneervol kun je leven? Maar Sadrul herinnert zichzelf aan de belofte die hij aan God deed om ongetrouwd te blijven zodat hij Hem beter kan dienen.
Er zijn ook talloze scènes waarin hij met zijn brommer over nauwelijks begaanbare wegen rijdt naar kleine moslimdorpen en daar op de markt het Evangelie vertelt. Openlijk. Het loopt niet altijd goed af. Hij is wel eens in elkaar geslagen. Maar het weerhoudt hem er niet van om dit te blijven doen. “Ongelovigen kunnen op twee manieren reageren”, legt hij aan Ron uit. “Op een goede en op een verkeerde manier. Soms word je geslagen. Nou, en? Dat hoort er toch bij? Christus werd toch ook voor mij geslagen? Is het dan zo vreemd dat wij geslagen worden voor Hem?”
Vier dagen geleden reed hij nog op zijn brommer naar Dhaka om dit seminar bij te wonen. Wat wist hij toen eigenlijk weinig van preken en wat hij nu veel. Hij voelt de inspiratie van de Heilige Geest. Hij denkt terug aan de laatste preken die hij in een huisgemeente mocht geven. Sadrul las een willekeurige tekst uit de Bijbel en vertelde zijn getuigenis. Maar pastor Ron, zoals Sadrul Ron noemt, heeft laten zien dat bijbels onderwijs anders aangepakt wordt. Het is mogelijk om de Bijbel met de Bijbel uit te leggen. “Ik kom steeds dichter bij de Bron”, denkt hij terwijl hij met de preek bezig is. “Bij God zelf.”
Volgens pastor Ron heeft hij een verhaal nodig om de bijbeltekst toe te lichten. Simpel. Hij was een keer op bezoek bij twee nichtjes. De één had wel tijd voor hem, de ander niet. Precies zoals Maria en Martha. Wat is de boodschap van het verhaal? We moeten tijd met Christus doorbrengen, Zijn Woord lezen dus. Sadrul gaat steeds sneller schrijven. De les van Maria en Martha moet iedereen weten. We moeten aan Zijn voeten komen en naar Hem luisteren. Dat is alles. Als we daar gewoon mee beginnen.
Sadrul voelt zich warm worden. Hij wordt hier zo enthousiast van. Pastor Ron heeft hem geleerd schematisch te denken. Pak een vel papier, zet je centrale boodschap in een cirkel in het midden en schrijf de vijf stappen van de preekopbouw er omheen. Schitterend. Als hij thuiskomt, moet hij zo’n schema maken om de kern van het Evangelie op deze manier te vertellen. Dit gaat hem helpen bij zijn evangelisatiewerk.
Wie honger heeft De laatste dag. De voorgangers hebben een preek voorbereid. Ze hebben over het bijbelgedeelte en de boodschap gemediteerd. En nu mogen ze het in de praktijk brengen. Sadrul staat op en loopt naar voren. Hij dankt God dat hij mag preken en bedankt zijn collega’s dat ze naar hem willen luisteren. Hij begint te spreken. Zijn eerste zin slaat in als een bom. “Wie honger heeft, geniet van een eenvoudige maaltijd.”
Ron schiet vol van deze openingszin. Deze mannen weten ’s ochtends niet of ze ’s avonds te eten hebben en dan deze vergelijking met eten… Het is duidelijk dat Sadrul zich indekt voor de preek die komen gaat. In één zin zegt hij dat zijn boodschap simpel zal zijn, maar wie honger heeft, zal er van genieten. Sadrul legt de opmerking niet verder uit. Hij begint te preken vol overgave en bewogenheid over mensen die te druk zijn voor God. Hij praat niet hard of zacht, hij spreekt niet monotoon en gebruikt geen weidse gebaren. Maar zijn stem is indringend. “We moeten juist aan de voeten van de Here Jezus komen en naar Hem luisteren. Dagelijks. Want de mens leeft niet van brood alleen, maar van ieder Woord dat klinkt uit de mond van God.”
Ron ziet de andere voorgangers driftig mee schrijven. Hij weet: hier worden nieuwe preken geboren. Zachtjes dankt hij God. “Dank U, dat U de Vrije Kerk gebruikt om deze mensen te inspireren. En dank U dat deze vervolgde voorgangers, die letterlijk en figuurlijk honger lijden, aan ons laten zien dat de mens niet van brood alleen leeft, maar van ieder Woord van U.”
Geef een antwoord